ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ, ΓΕΝΝΑΙΕΣ ΤΑΚΤΙΚΕΣ   ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΑ ΕΥΧΟΛΟΓΙΑ

Ο ΠΟΛΕΜΟΣ ΤΩΝ ΚΟΣΜΩΝ – ΓΑΛΛΟΒΙΕΤΝΑΜΙΚΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ ΣΤΗΝ ΙΝΔΟΚΙΝΑ / 8

Ο Μπάο Ντάι συνεκάλεσε ένα Γνωμοδοτικό Συνέδριο που θα αποφαινόταν για τον τύπον της ενώσεως που θα αποτελούσε το Βιετναμ με την Γαλλία. Οι πιο φανατικοί εθνικιστές, που απαιτούν κυρίαρχη Εθνοσυνέλευση, μποϋκοτάρουν μεθοδικά το αυτοκρατορικό Συνέδριο. Οι 214 πρόκριτοι που συνέρχονται στις 12 Οκτωβρίου στην αίθουσα χορού του Δημαρχείου της Σαϊγκόν, υπό την προεδρία του πρίγκηπος Μπούου Λοκ, είναι λοιπόν οι πιστοί του Μπάο Ντάι, οι πλέον διαλλακτικοί Βιετναμέζοι. Μέσα στον ενθουσιασμό τους, εγκρίνουν ομόφωνα ένα ψήφισμα που λέγει τα εξής: «θεωρώντας ότι η Γαλλική Ένωση που ιδρύθηκε σύμφωνα με το γαλλικό Σύνταγμα του 1946 αντιβαίνει προς τις αρχές της εθνικής κυριαρχίας, το Συνέδριο αποφασίζει: Το ανεξάρτητον Βιετνάμ δεν μετέχει στη Γαλλική Ένωση… Μετά την μεταβίβαση όλων των αρμοδιοτήτων που διατηρούν ακόμη οι γαλλικές αρχές, το Βιετναμ, θα υπογράψει με την Γαλλία συνθήκες συμμαχίας, σε βάσεις ισότητος, αναλόγως των περιστάσεων και με διάρκεια που μένει να ορισθεί».

Κείμενο απολύτως ξεκάθαρο. Κείμενο πολύτιμο. Παρουσιάζει στον κόσμο ό,τι ακριβώς χρειάζεται υπεράνω όλων η Γαλλία: την αλήθεια. Στο Βιετνάμ που ποτίζει με το γενναίο αίμα της, εκεί όπου θυσιάζει τα σπουδαιότερα και αμεσότερα συμφέροντά της, η Γαλ­λία δεν έχει παρά μόνον εχθρούς! Μιά είναι η απάντηση που επι­βάλλεται: Άμεση παύση όλων των στρατιωτικών επιχειρήσεων, αναδίπλωση του έκστρατευτικού σώματος προς τα λι­μάνια και επιδίωξη ανακωχής με τους Βιετμίνχ. Η Γαλλία, που ευρίσκεται σε αναβρασμό, είναι έτοιμη να επικροτήσει…

Αλ­λά ή αξιοθρήνητη κυβέρνησή της δεν σκέπτεται παρά πώς να υφαίνει πάντοτε τον πέπλο των ψευδαισθήσεων της. Ο Μπάο Ντάι, που μηχανεύθηκε το Συνέδριο της Σαϊγκόν, ευρίσκεται στο Παρίσι, στο ξενοδοχείο Πλάζα. Ο Υπουργός των κρα­τών – μελών Μαρκ Ζακέ «πέφτει στα γόνατά του» και πετυχαί­νει να τον πείσει να επέμβει στον πρίγκηπα Μπουου Λόκ. Ο τελευταίος χρειάζεται έξη ολόκληρες ώρες γιά να καταφέρει να πείσει τό Συνέδριο να ψηφίση — με 141 ψήφους πρός 28 — μιάν ηπιώτερη από τήν αρχική, εμπρηστική απόφασή του: «Τό Βιετναμ… δεν μετέχει στή Γαλλική Ένωση υπό τή σημερινή μορφή της». Μετά άπ’ αύτό, ο Μπάο Ντάι δημο­σιεύει μιά άνακοίνωση που λέει ότι ή γαλλική κοινή γνώμη έξεγέρθηκε από μιά παρεξήγηση, και ό φτωχός κροΐσος που είναι ό πρόεδρος τής κυβερνήσεως ικετεύει στο Παλαί – Μπουρμπόν υπέρ τών παραπλανημενων συνέδρων τής Σαϊγκόν. «Ήταν ή νεαρώτερη Βουλή τού κόσμου… Το ψήφισμα ενεκρίθη έπειτα από μιά τέτοια συζήτηση, που προεκάλεσε σύγχυση στο περιεχόμενό του… Τά πραγματικά αισθήματα του Συνεδρίου προδόθηκαν από την απειρία του»…. «Προφάσεις εν αμαρτίαις» !

Ένα άλλο μοιραίο γεγονός σπρώχνει λίγο ακόμη τα γρανάζια της Ιστορίας. Μετά τις συγκινήσεις της Λουάνγκ Πραμπάνγκ, ο εξοχώτατος βασιλεύς τού Λάος, Σισοβάθ Βόνγκ, απεσύρθη στην …. Κυανή Ακτή. Τώρα ανεβαίνει στο Παρίσι γιά να υπογράψει την γαλλολαοτινή συνθήκη. Λάος, δεν σημαίνει τίποτε άλλο παρά ένα μό­λις εκατομμύριο «συμπαθητικών πρωτογόνων», από τους οποίους ένα μεγάλο μερος υπακούει αδιαμαρτύρητα στους «Πάθετ Λάος», το εντόπιο …. παρα­κλάδι των Βιετμίνχ.

Αλλά η βασιλική λαοτινή κυβέρνηση είναι η μόνη που διαπραγματεύθηκε φιλικά με την Γαλλία. Η συνθήκη, της οποίας το άρθρο 1 αναγνωρίζει την ανεξαρτησία, ορίζει στο άρθρο 2 ότι το βασίλειο του Λάος «αναγνωρίζει ελεύθερα ότι ανήκει στην Γαλλική Ένωση». Ο τυφλός πατριωτισμός του προέδρου Ώριόλ πανηγυρίζει γι’ αυτήν την νίκη: «Η συνθήκη που υπογράψαμε δείχνει ποιά είναι η πραγματικότης σε όλους εκείνους που, από ελαφρότητα, αγνωμοσύνη ή υπερ­βολικό ζήλο θέλουν να άγνοούν την Γαλλική Ένωση…».

Είναι, λέγει, μιά υποδειγματική συνθήκη, βάσει της οποίας τά δύο ύψηλά συμβαλλόμενα μερη «θέτουν από κοινού όλες τις δυναμεις τους στην υπηρεσία της αμύνης της Ενώσεως». Στην γαλλική, αυτό σημαίνει ότι η Γαλλία αναλαμβάνει την υποχρέωση να υπερασπίζεται τό Λάος.

Ακριβώς επάνω στην ώρα! Τό 2^ο Γραφείο του εκστρατευτικού σώ­ματος πληροφορεί την διοίκηση ότι η μεραρχία 316 άρχισε να κινείται πρός την άνω περιοχή. Σημαντικές τακτικές δυ­ναμεις είχαν πάρει ήδη θέσεις εξορμήσεως στην περιοχήν των Τάι: Το 148^ο σύνταγμα απέναντι στο Λαϊτσάου, το 98^ο  κοντά στο Σάμ Νέουα… Η προσπάθεια του εχθρού στρέφεται αναμιφισβήτητα προς το Λάος, ενώ οι Βιετμίνχ φαίνεται ότι έχουν εγκαταλείψει το σχέδιο γενικής επιθέσεως εναντίον του Δέλτα.

Οι πληροφορίες είναι λίαν ακριβείς. Το ίδιο ακριβές είναι και το συμπέρασμα. «Η Κεντρική Επιτροπή του κόμματός μας», λέει ο Βο Νγκουέν Γκιάπ, «στηρίχθηκε γιά τήν κατάστρωση του σχεδίου της στήν επιστημονική ανάλυση των πολλών ασθενών σημεί­ων του αντιπάλου… Αποφάσισε να συγκεντρώσει τίς δυνά­μεις μας στούς σχετικώς ακάλυπτους στρατηγικούς τομείς που ο εχθρός θα ήθελε να υπερασπίσει με κάθε θυσία. Έτσι, θα μπορούσαμε να εκμηδενίσουμε ένα μερος τών ζωτικών δυ­ναμεων του εχθρού, υποχρεώνοντές τον να διασπείρει τά στρατεύματά του».

Πέντε βασικές ζώνες καθορίσθηκαν γιά τήν καθήλωση τών γαλλικών κινητών μοναδων:

1) το Δέλτα του Τονκίνου,

2) η χώρα των Τάι,

3) τα οροπέδια του Αννάμ,

4) το Μεσον Λάος, και

5) τό Άνω Λάος.

Τά σημεία ακριβώς όπου θα ηγωνίζοντο οι μαχητικές ομάδες θα υπαγορεύοντο από την συμπεριφοράν των Γάλλων. «Οι στρατηγικές κατευ­θύνσεις μας ήσαν: Δυναμισμός, πρωτοβουλία, ευκινησία, τα­χύτης στην λήψη αποφάσεων εμπρός σε νέες καταστά­σεις».

Έτσι ο Ναβάρ μεταφέρεται από την υπόθεσή του περί της μαζικής έπιθέσεως στο Δέλτα, που ήταν «η απλούστερη», στήν «πλέον οχληρή», στην υπεράσπιση του Λάος.

Τό πρωταρχικόν ερώτημα είναι πάντοτε το εξής : Πρέπει να υπερασπισθούμε το Λάος ; Από στρατιωτική σκοπιά, ο  στρατηγός Να­βάρ απήντησεν «όχι» στην έκθεσή του της 24^ης  Ιουλίου: «Ελά­χιστο τό στρατιωτικό ενδιαφέρον, άμυνα δύσκολη και δαπα­νηρή…», θεωρών ότι δεν έλαβε σαφή εντολή — πράγμα που αληθεύει — θα μπορούσε να θέσει στην κυβέρνηση ένα επιτακτικό ερώτημα, να καταφύγει απευθείας στον παλαιόν αρχηγό του, τον στρατάρχη Ζουέν.

Περιορίζεται απλώς να συμβουλευθεί δύο άνθρώπους, που η τί­μια κρίση του ως στρατιωτικού τον κάνει να τους βλέπει ως τους πλέον αρμοδίους, γιά την περίπτωση, εκπροσώπους της γαλλικής κυβερνήσεως: Τον γενικόν επίτροπο Ντεζάν και τον υπουργό Ζακέ. Ο πρώτος απαντά ότι «δεν τίθεται ζήτημα μή υπερασπίσεως του Λάος». Ο δεύτερος βεβαιώνει ότι το πλήγμα που θα αποτελούσε γιά τήν γαλλική κοινή γνώμη η άπώλεια της Λουάνγκ Πραμπάνγκ θα ήταν τέτοιο, «ώστε η συνέχιση του πολέμου στην Ινδοκίνα θα ήταν πλέον αδύνατη».

Πάνω απ’ όλα υπάρχει αυτή η συνθήκη της 22^ας  Οκτωβρίου. Ό Αντιπρόεδρος του υπουργικού συμβουλίου Πώλ Ρενώ εδήλωσεν από το βήμα τής Εθνοσυνελεύσεως ότι αυτός είχεν εύρει μιά λύση γιά το πρόβλημα της αναγκαιας εξελίξεως της Γαλλικής Ενώσεως και ότι αυτή έπρεπε να θεωρηθεί ως πρότυπον γιά τις μελλοντικές συμφωνίες της Γαλλίας με την Καμπότζη και το Βιετνάμ. «Το να μη την σεβασθούμε δεκα­πέντε ημέρες μετά την υπογραφήν της», εσκέπτετο πολύ λο­γικά ο Ανρί Ναβάρ, «θα ήταν σίγουρα η καταστροφή της πολιτικής μας στην Ινδοκίνα».

Αφού ανεγνωρίσθη η επιτακτική ανάγκη υπερασπίσεως του Λάος, ο Ναβάρ, απορρίπτει την δυνατότητα να την εξασφαλίσει με την μεθοδο του πολέμου ελιγμών. Δεν μένει παρά το σύστημα που κατέκρινε ο Ζουέν και γιά το οποίον ο ίδιος ο Ναβάρ είχε κατηγορήσει ζωηρά τον προκάτοχόν του: Το σύστημα με τα περιχαρακωμενα στρατόπεδα ή «φωλεές». Αλλά η Βεντιάνε, η Λουάνγκ Πραμπάνγκ, η «Κοιλάδα των Αμφορέων» δεν ή­σαν τοποθεσίες απόκρημνες. Το Λαϊτσάου πάλιν είναι έξω από το κέντρο των επιχειρήσεων. Αναπόφευκτα πρέπει να γυρίσει κανείς στο μοιραίο λεκανοπέδιο του Ντιέν Μπιέν Φου.

ΤΟ ΣΚΛΗΡΟ ΧΕΡΙ ΤΗΣ ΜΟΙΡΑΣ : Η ΑΝΑΚΑΤΑΛΗΨΗ ΤΟΥ ΝΤΙΕΝ ΜΠΙΕΝ ΦΟΥ – ΥΠΕΡΕΚΤΙΜΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΜΜΟΝΕΣ.

Πολεμικό συμβούλιο στο Ανόι : Οι στρατηγοί Ναβάρ, Κονύ, Μασσόν, Ζίλ, Ντεσώ και οι συνταγματάρχες Μπερτέιγ και Ριβόλ. Δεν πρόκειται να συζητηθεί ή Απόφαση γιά τήν Ανα­κατάληψη του Ντιέν Μπιέν Φου — αυτή έχει ληφθεί — Αλλά ή Εκτέλεσή της. Πάντως ο Κονύ θεωρεί χρήσιμο να διαβάση τίς αντιρρήσεις που έχει διατυπώσει γιά την ίδια την Επι­χείρηση ο Επιτελάρχης του συνταγματάρχης Μπαστιανί. Α­ναγνωρίζει την αξία του Ντιέν Μπιέν Φου ως δευτερευούσης βάσεως, ως σημείου στηρίξεως γιά τους γαλλόφιλους εντόπιους «μακί» που πολε­μούν κατά των Βιετμίνχ της περιοχής. Αλλά δεν το αναγνωρίζει ως θέση στην οποίαν μπορεί να επιδιώξει κανείς να δώσει μιά καίρια αποφασιστική μάχη. Οι δυναμεις που θα απορροφούσε για την διεξαγωγή της είναι απαραίτητες γιά την άμυνα του Δέλτα.

Η λεκάνη τού Ντιέν Μπιέν Φου έχει καταληφθή από μιά μοναδα εκπαιδευμενη από τούς Βιετμίνχ, τό τάγμα 901. Δύο τάγματα τών αποικιακών άλεξιπτωτιστών, τό 6^ο  ΒΡC (Batallion des Parachutistes de Choc)  και 2/1 RCP (Régiment de Chasseurs Parachutistes), των ταγματαρχών Μπιζάρ και Μπρεσινιάκ, έχουν προορισμό την εξολόθρευσή του. Το 1^ο ΒΡC (Batallion des Parachutistes de Choc)  πρέπει να τα ενισχύσει ήδη από την πρώτην ημέρα των επιχειρήσεων. Τρία ακόμη τάγματα θα φθάσουν την επομένη. Η επιχείρηση, που ωνομάσθηκε «Επιχείρηση Κάστωρ», θα διευθύνεται από τον Ζιλ, που θα έχει απ’ ευθείας υπό τις διαταγές του τον συνταγματάρχη Λανγκλαί. Το παλαιόν ιαπωνικόν αεροδρόμιο θα επισκευασθεί, θα επεκταθεί και θα αποξηρανθεί.

Αυτή η σχεδίαση αποτελεί την ρεαλιστική και ουσιώδη απάντηση στις αντιρρήσεις του πτεράρχου Φαί, επιτελάρχη της αεροπορίας, που φοβάται τις πλημμύρες στην εποχή των κατακλυστικών βροχών. Τελικώς οι αλεξιπτωτιστές θα αντικατασταθούν από ολιγώτερον πολύτιμα στρατεύματα. Ελπίζουν ότι θα αποκατασταθεί η χερσαία επικοινωνία με το Άνω Λάος. Ο συνταγματάρχης Μπουσέ ντρ Κρεβκέρ, ο νέος διοικητής αυτής της περιοχής, εγκαθιστά μιά βάση στο Μουόνγκ Σάι, απ’ όπου ελπίζει ότι θα μπορεί, μέσω του Σοπ Νάο, να προσφέρει χείρα  βοηθείας στο Ντιέν Μπιέν Φου.

Απομένει να κριθεί ποιές είναι οι δυνατότητες του εχθρού. Ως βάση θεωρείται το προηγούμενο του Να Σάν και η λογιστική μελέτη του Μαρτίου του 1953. «Οι δυσκολίες του ανεφοδιασμού δεν επιτρέπουν χρησιμοποίηση περισσοτέρων από είκοσι περίπου χιλιάδες Ινδοκινέζων βαστάζων – κούληδων στην Άνω Περιοχή. Εάν ληφθεί υπ’ όψη η απόσταση, η κατάσταση των δρόμων και το σφυροκόπημα της αεροπορίας, οι Βιετμίνχ δεν μπορούν παρά να ευρίσκονται απέναντι στο μελλοντικό περιχαρακωμενο στρατόπεδο, εφωδιασμενοι με ελάχιστο πολεμικό υλικό». Αληλλεπικαλυπτόμενα ευχολογιακά σφάλματα που θα αποβούν μοιραία στο εγγύς μέλλον ! Οι «κούληδες» είναι περισσότερον από χαλκέντεροι και θα μεταφέρουν κάθε είδους βαρύ οπλισμόν όπου απαιτηθεί.

Μιά μεγάλη ομάς μάχης των ερυθρών, η 316^η μεραρχία, πρέπει, λίγο-πολύ ενισχυμενη, να απασχοληθεί πλήρως εδώ, αλλά επί περιωρισμένον χρόνο. Εάν ο εχθρός επιτεθεί στο Ντιέν Μπιέν Φου, η κρίσιμη περίοδος θα είναι οι πρώτες ολίγες ημέρες.

Τελευταίο θέμα: Το Ντιέν Μπιέν Φου δεν πρόκειται να είναι μιά από εκείνες τις «κυνηγητικές περιοχές», γιά τις οποίες ωμίλησε τόσον περιφρονητικά ο στρατάρχης Ζουέν. Ο Ναβάρ, που προέρχε­ται από το Ιππικό, δεν είναι από αυτούς που κλείνονται πίσω από συρματοπλέγματα. Μηχανοκίνητες φάλαγγες θα κτενί­ζουν την περιοχή γύρω από το περιχαρακωμένο στρατόπε­δο και θα καταφέρουν αιφνιδιαστικά και αδιάκοπα πλήγμα­τα εναντίον του εχθρού.

Το πολεμικό συμβούλιον του Ανόι έγινε στις 16 Νοεμβρίου. Τρεις ημέρες ενωρίτερον  συνεδρίασε στο Παρίσι ή Επιτροπή Εθνικής Αμύνης. Hσχολήθη με το ζήτημα τών συμπληρωματικών ενισχύσεων που εξακολουθούσε να ζητά πεισματι­κώς ο Ναβάρ. Λαμβάνουσα υπ’ όψη τα βάρη της Γαλλίας, προπάντων στην Βόρειον Αφρική, η Επιτροπή αποφαίνεται ότι είναι εντελώς αδύνατον να τον ικανοποιήσει. «Ο γενικός διοικητής των δυναμεων πρέπει, συνεπώς, να προσαρμόσει το σχέδιόν του μόνον στα μεσα που έχει στην διά­θεσή του».

Η τόσον σημαντική αυτή απόφαση, θα επίστευε κανείς ότι έπρεπε να είχε φθάσει εγκαίρως στον στρατηγό Ναβάρ. Μεγάλο λάθος ! Επέρασε μιά ολόκληρη εβδομάδα. Στίς 19 Νοεμβρίου, όταν ο Ναβάρ ευρίσκετο στο Ανόι, επληροφορήθη ότι ο αντιναύαρχος Καμπανιέ, δεύτερος γραμματεύς τής Ε­πιτροπής Εθνικής Αμύνης, είχε φτάσει στην Σαϊγκόν με οδηγίες από την κυβέρνηση, και εσκόπευε να έλθει αεροπορικώς γιά να τον συναντήσει. Ο Ναβάρ τον ειδοποίησε να μην κάνει τον κόπο: θα εγύριζε ο ίδιος την επομένη.

Αυτή ή «επομένη» ήταν η 20^η  Νοεμβρίου του 1953, ημέρα εξόχως κρίσιμη. Ό Ναβάρ κατεβαίνει από το αεροσκάφος στην Σαϊγκόν και φθάνει στο γραφείον του στις 17.35′. Ο Καμπανιέ τον περι­μενει. Έχει αναλάβει να του επιδόσει ιδιοχείρως την απόφαση της Ε­πιτροπής Εθνικής Αμύνης γιά το θέμα των Ενισχύσεων και να του αναπτύξει τους λόγους της αρνήσεως. Πρέπει επίσης να υπενθυμίσει στον Ναβάρ ότι ο  σκοπός του περιορίζεται στο να δημιουργήσει όσον γίνεται ταχύτερον τις προϋποθέσεις γιά «έντιμες διαπραγματεύσεις».

Επιπλέον τονίζει : Οι όροι «Σχέδιον Ναβάρ» και «Νίκη» έχουν γίνει προσφάτως ένας πολύ κοινός συνειρμός. Ο στρα­τηγός παρακαλείται να μην επιτρέπει να τρέφονται υπερβο­λικές ελπίδες.

Πριν απαντήσει, ό Ναβάρ παρουσιάζει στον ναύαρχο το τηλεγράφημα προς την κυβέρνηση, που είχε υπογράψει πριν φύγει από το Ανόι, δύο ώρες ενωρίτερον.

«Από γενικόν (.) Επειδή άνοδος μεραρχίας 316 πρός ΒΑ απειλεί σοβαρώς Λαϊτσάου και σημαίνει συντόμως καταστροφήν ημετέρων μακί, απεφάσισα δράση στο Ντιέν Μπιέν Φου που ήταν προβλεπομένη βάση επιχειρήσεων της 316 και που ανακατάληψή του εξασφαλίσει επίσης κάλυψη Λουάνγκ Πραμπάνγκ η οποία διαφορετικά θα εκινδύνευε σε ολίγες εβδομάδες (.) Επιχείρηση άρχισε σήμερα πρωί 10.30′ με εξαπόλυση πρώτου κύματος δύο ταγμάτων αλεξιπτωτιστών. Δεύτε­ρον κύμα αποτελείται από τάγμα ενισχυμένο από συστοιχίες πυροβόλων των 75mm και εξαπελύθη 15.00’. Αγκίστρωση στο κέντρο της πόλεως ανηγγέλθη ενωρίς απόγευμα και έληξε πρός όφελός μας (.) Επιχείρηση αερομεταφερομενων δυναμεων συνεχισθεί αύριον με ρίψη τριών επιπλέον ταγμάτων αλεξιπτωτιστών (.) Προβλέπεται δράση λαοτινών δυναμεων γιά δη­μιουργία χερσαίας επικοινωνίας μεταξύ Λουάνγκ Πραμπάνγκ και Ντιέν Μπιέν Φου (.) Όταν αποκατασταθεί επικοινωνία Ντιέν Μπιέν Φου κρατηθεί από μικτό απόσπασμα δυναμεων Βορείου Βιετναμ και Λάος (.) Τέλος. Μετά σεβασμού Να­βάρ».

Αναφορά βαρυσήμαντη και σαφεστάτη. Οι αλεξιπτωτιστές έπεσαν επάνω στο ερυθρό τάγμα 910 που διενεργούσε ασκήσεις και το διέλυσαν, φονεύοντες 60 από τους άνδρες του. Οι ίδιοι εί­χαν 14 νεκρούς και αναμεσά τους τον αγαπητό ιατρό της Μονάδος τους, τον λοχαγό Ρέ, που έκανε το πρώτο του άλμα μάχης. Οι ενισχύσεις έφθα­σαν όπως είχε προβλεφθεί.  Ένας προωθητής γαιών – εκσκαφέας  («μπουλντόζα»), που εξέφυγε κα­τά λάθος έπεσε σαν πέτρα από ψηλά και …. εβούλιαξε μεσα στο χώμα ωσάν μετεωρίτης. Μιά άλλη, κρεμασμενη από 24 πολύ­χρωμα αλεξίπτωτα, κατέβηκε λικνιζομένη μεγαλοπρεπώς, ωσάν … χαριτωμένος ελέφας τσίρκου, υπό τις επευφημίες ολόκληρης της κοιλάδας. Υπήρχε η ελπίδα ότι το έδαφος θα ήταν κατάλληλο γιά τα C-47 τις εξαιρετικές «Ντακότες» πριν περάσει μιά εβδομάδα. Το ηθικόν ευρίσκετο σε πολύ υψηλό σημείο !

Ο αντιναύαρχος Καμπανιέ φεύγει μεταφέρων την αισιοδοξία του γε­νικού διοικητή. «Η κατάσταση εβελτιώθη», του είπε ο Ναβάρ. «θα βελτιωθεί ακόμη περισσότερον την άνοιξη. Ας κάνουμε λίγη υπομονή πριν αρχίσουμε τις διαπραγματεύσεις».

(συνεχίζεται)