Ο ΠΟΛΕΜΟΣ ΤΩΝ ΚΟΣΜΩΝ – ΓΑΛΛΟΒΙΕΤΝΑΜΙΚΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ ΣΤΗΝ ΙΝΔΟΚΙΝΑ / 5
Στην Ινδοκίνα, οι μεγάλες στρατιωτικές επιχειρήσεις αρχίζουν και πάλι τον Οκτώβριο του 1952, έξη μήνες μετά το Χόα Μπινχ. Οι έμψυχες και άψυχες απώλειες, επιβαρύνσεις και κυρώσεις ήσαν τόσο πολύ βαρειές, ώστε ο στρατηγός Γκιάπ δεν έχει πλέον την φιλοδοξία να επιχειρήσει για μια δεύτερη φορά την άμεση κατάκτηση του Ανόι. Επανέρχεται στην δοκιμασμένη τακτική του πολέμου της ζούγκλας και στη στρατηγική της γεωτοπογραφικής αποκεντρώσεως. Οι Βιέτ Μινχ μεραρχίες 302, 308 και 316 παίρνουν και πάλι τα μονοπάτια της περιοχής των Τάι και προχωρούν δυτικά προς το Λάος. Η εισβολή των Βιέτ αναπτύσσεται μεταξύ του Ερυθρού και του Μέλανος ποταμού. Το Λαϊτσάου, η πρωτεύουσα των πιστων Τάι, έχει αποκλεισθεί. Το Λάος είναι ανοικτό. Οι Γάλλοι οργανώνουν βιαστικά, στην περιβόητη «Θονγκ Χάι Νιν», στην «Κοιλάδα των Δοχείων» (με τα χιλιάδες διάσπαρτα προϊστορικά πέτρινα δοχεία ταφικών σορών), την μετωπικήν άμυνα του μαγευτικού Λουάνγκ Πραμπάνγκ («Βασιλικό χαμόγελο του Βούδα») με τους 30 βουδικούς ναούς του.
Ο στρατηγός Σαλάν αναζητεί να εύρει που θα καταφέρει το καίριο πλήγμα στον εχθρό. Το σχέδιο που έχει συλλάβει είναι να καθηλώσει τους Βιέτ Μινχ, δημιουργώντας εκ των ενόντων ένα περιχαρακωμενο στρατόπεδο στη χώρα των Τάι και να πλήξει τον εχθρό στην κοιλάδα του Ερυθρού Ποταμού, στην βάση των επικοινωνιών του. Η θέση που επιλέγεται για το πρόχειρο περιχαρακωμένο στρατόπεδο είναι το Να Σαν, περίπου είκοσι χιλιόμετρά από το Σον Λα. Κατασκευάζεται ένα αεροδρόμιο για τα C47-Ντακότα. Συγκεντρώνονται τέσσερα τάγματα και τίθενται υπό τις διαταγές κάποιου μονόφθαλμου όψιμου αλεξιπτωτιστή, του ατρόμητου συνταγματάρχη Ζαν Μαρσελίν Ζοζέφ Καλίξτ Ζιλ. Τατοχρόνως, η αντεπιθέση στα μετόπισθεν του εχθρού, η επιχείρηση «Λωρραίνη» αρχίζει με επικεφαλής τον στρατηγό Γκονζαλές ντε Λινάρ. Τέσσερες ευκίνητες ομάδες, μία αερομεταφερομένη, δύο πυροβολαρχίες, τέσσερες ίλες τεθωρακισμενων, δύο μεραρχίες πεζοναυτών… Το πεδίον δράσεώς τους είναι η μεσοποτάμια περιοχή μεταξύ του Ερυθρού Ποταμού (Σονγκ Χονγκ) και του Διαυγούς Ποταμού (Σονγκ Λο).
Οι ευκίνητες ομάδες 1 και 4 διαβαίνουν τον Ερυθρό Ποταμό στο Φου Το, ενώνονται με τις 2 και 3 που βγαίνουν από την «γραμμή ντε Λατρ» στο Βιέτ Τρι. Συγκεντρωμένος υπό την διοίκηση του συνταγματάρχη Ντοντελιέ, πλαισιωμενος από τις δυό ελαφρές ναυτικές μοίρες εφόδου και με προπορευόμενα τα τρία τάγματα αλεξιπτωτιστών του αντισυνταγματάρχη Ντυκουρνώ, αυτός ο ικανός όγκος δυνάμεων επροχώρησε κατοπιν προς το Φου Ντοάν ακολουθώντας την 2α Αποικιακή Οδό (ΑΟ 2). Το τοπίο μουσκεύει από το ατέλειωτο ψιλόβροχο. Όλοι οι κατοικημένοι τόποι είναι τώρα έρημοι.
Το Φου Το, παλαιά επαρχιακή πρωτεύουσα που απλώνεται γύρω από την ερειπωμένη καθολική εκκλησία στο μέσον του, το έχει ήδη πνίξει η οργιώδης ζούγκλα. Ο εχθρός είναι κυριολεκτικά άφαντος. Οι Γάλλοι ανακαλύπτουν πάμπολλες μικρές απόθήκες παντοειδούς υλικού και τροφίμων, που τις αδειάζουν ή τις καταστρέφουν. Για πρώτη φορά κυριεύουν πολυάριθμα φορτηγά – καμιόνια «Μολότοβα», σοβιετικής κατασκευής [τα περιβόητα GAZ-51 (ГАЗ-51) κατασκευασμένα από το εργοστάσιο αυτοκινήτων του Κόκκινου Στρατού Gorkovsky Avtomobilny Zavod], καθώς και πολυάριθμα, αστραφτερά ολoκαίνουργα αντιαεροπορικά πυροβόλα και ολμοβόλα 120-PM-38 (των 120 χιλιοστών).
Όμως, η διοίκηση και τα ανώτερα εκτελεστικά της όργανα έχουν την εντύπωση ότι έχουν «βάλει το κεφάλι τους στην γκιλλοτίνα». Η τραυματική και οδυνηρή ανάμνηση του Χόα Μπινχ είναι αισθητά νωπή. Αν και το Γιέν Μπάι δεν απέχει περισσότερο από είκοσι χιλιόμετρα, ο γενικός αρχηγός της γαλλικής αδυνάμεως στην Ινδοκίνα, ο στρατηγός Ραούλ Σαλάν διατάσσει «γενική οπισθοχώρηση» !! Λέει πως ο αντικειμενικός σκοπός της ειχειρήσεως «Λωρραίνη» επετεύχθη !!!. «Αυτή η διείσδυση σε βάθος μεγαλύτερο των 100 χιλιομέτρων στην περιοχή των Βιετμίνχ αποτελεί από ψυχολογική απόψη σημαντική επιτυχία (;!) και δείχνει ότι η γαλλική διοίκηση είναι πάλι σε θέση να αναλάβει την πρωτοβουλία !». Μια επιτυχημένη ενέδρα των Βιετμίνχ στην ΑΟ 2 αμαυρώνει αυτο το καθησυχαστικό συμπέρασμα αυτοϊκανοποιήσεως και κοστίζει στο εκστρατευτικό σώμα απώλειες που ισοδυναμούν με ένα τάγμα, οπότε φορτώνει το παθητικό του … πολυδιαφημισμένου και άκαρπου στρατιωτικού περιπάτου της επιχειρήσεως «Λωρραίνη» με μια διπλή αποτυχία.
Με εξασφαλισμενα τα νώτα του, ο Γκιάπ προσβάλλει ανηλεώς το Να Σαν. Όμως ο Ζιλ είναι ένας αποφασισμένος και σκληροτράχηλος στρατιώτης. Υπερασπίζει το πρόχειρο φρούριό του πιθαμή προς πιθαμή, ενώ βλαστημάει και γκρινιάζει συνεχώς που έχουν βάλει, αύτον, έναν καταδρομέα αλεξιπτωτιστή, να παριστάνει τον πεζικάριο, τον «ποντικό των χαρακωμάτων». Οι δυνάμεις τουμάχονται νυχθημερόν, Την νύκτα, τα C-47 διασπείρουν εκετοντάδες φωτοβολίδες διευκολύνοντας τα πυρά των αμυνομένων, ενώ Β-26 και Hellcats καταιγίζουν με εκρητικές βόμβες και εμπρηστικές napalm τα ακατάπυστα κύματα των γεναίων επιτιθεμένων. Από τΙς 23 Νοεμβρίου έως τΙς 5 Δεκεμβρίου, οι Βιέτ αφήνουν σωριασμένα 1.500 κουφάρια εμπρός στα εξοντωτικά πεδία βολής των ταγμάτων του. Ο χαλύβδινος Ζιλ εδήλωσε μετά την μάχη : «Η άμυνά μας δεν παραβιάστηκε. Όλες οι θέσεις μας κράτησαν ! Ήταν ένας απερίγραπτος κατακλυσμός πυρός».
Παρά την νίκη των όπλων της, η Γαλλία αναζητούσε μια πολιτική λύση για να απαγκιστωθεί ευσχήμως από την Ινδοκίνα και τελικώς το Να Σαν εγκατελείφθη τον Αύγουστον του 1953. Στο εξαιρετικό πόνημά του «Τρεις περίοδοι πυρός» (εκδόσεις Sang Tao, Σαϊγκόν 1962) ο γεννηθείς το 1923 πανεπιστημιακός καθηγητής φιλολογίας και συγγραφέας Ντουάν Κουόκ Σάϊ, (πολιτικός «αντιδραστικός κρατούμενος» 1975-1995, και έκτοτε στις ΗΠΑ) ανέφερε έναν αξιωματικό Βιέτ Μινχ των δυνάμεων που περιέβαλαν το Να Σαν την περίοδο της εκκενώσεώς του να λεέι : «… ο εχθρός αποσύρθηκε χωρίς να το αντιληφθούμε … μέχρι να απομείνει μόνο ένα τάγμα του … ο εχθρός ήταν σε θέση να μας ξεφύγει και να σώσει ολόκληρες τις δυνάμεις του, εξαιτίας των πενιχρών στρατιωτικών πληροφοριών μας». Το έλειμμά τους στον τομέα αυτόν οι Βιέτ Μινχ το διόρθωσαν μεθοδικά.
Η αμυντική τακτική του «σκαντζόχοιρου» κέρδισε την γαλλική νίκη στο Να Σαν. Ως αποτέλεσμα, έγινε τυποποιημένη πρακτική αμύνης και εφαρμόσθηκε σε μεγαλτιέν Μπιέν Φου. Οι Γάλλοι ήλπιζαν ότι επαναλαμβάνοντες σε στρατηγική,πολύ μεγαλύτερη κλίμακα, το δρώμενο, θα μπορούσαν να «δελεάσουν» τον Γκιάπ να διαθέσει το μεγαλύτερο μέρος των δυνάμεών του σε μιαν ευρύτατη μαζικήν επίθεση τεραστίου όγκου. Αυτό θα επέτρεπε στο ανώτερο γαλλικό πυροβολικό, στα τεθωρακισμένα και στην αεροπορική υποστήριξή τους τον αποδεκατισμό των εκτεθειμένων δυνάμεων των Βιέτ Μινχ.
Μετά τη μάχη, ο Γιάπ ισχυρίσθηκε ότι η αποτυχία να καταληφθεί η βάση δεν μπορούσε να οφείλεται στην κόπωση των ανδρών του ή επειδή οι μονάδες του δεν ήσαν πλέον κατάλληλα οργανωμένες λόγω των προηγουμένων εβδομάδων διαρκών μαχών. Επίστευε πως η μόνη εύλογη αντικειμενική δικαιολογία ήταν ότι ο γαλλικός «σκαντζόχοιρος» ήταν μια νέα αμυντική μορφολειτουργία και επειδή οι μονάδες του δεν είχαν συναντήσει ένα τέτοιο σύμπλεγμα εδραιωμένων στρατοπέδων πριν, δεν ήξεραν πώς να το καταστρέψουν. Εσημείωσε ότι με τον «σκαντζόχοιρο», οι Γάλλοι θα μπορούσαν να εκμεταλλευτούν το γεγονός πως ήταν αδύνατον για το Βιέτ Μινχ να διατηρήσει μεγάλο αριθμό μαχητών στις ορεινές και δασικές περιοχές για μεγάλο χρονικό διάστημα, λόγω της ελλείψεως επαρκών στοιχειωδών τροφίμων και των εξόχως περιορισμένων μέσων μεταφοράς. Οι Γάλλοι έπρεπε μόνον να περιμένουν υπομονετικά την απόσυρση του Βιέτ Μινχ και στη συνέχεια μπορούσαν να μετακινηθούν από το σύμπλεγμα των εδραιωμένων στρατοπέδων για να καταλάβουν τις εγκαταλελειμμένες βιετναμικές θέσεις. Το σύμπλεγμα των «εδραιωμένων περιχαρακωμένων στρατοπέδων» είχε καταστεί η νέα πρόκληση για την πρόοδο του επαναστατικού στρατού και ο Γκιάπ την μελετούσε επισταμένα και λεπτομεριακά, ώστε σύντομα θα την αντιμετώπιζε με θανατηφόρο αποτελεσματικότητα.
Ο γαλλικός τύπος επανήλθε πάλι σ’ εκείνην την προκλητικά γελοία και απύλωτη μεγαλοστομία του: «Να Σαν: Ιδού το Βερντέν της Ινδοκίνας !.. Αερογέφυρα, μια νέα Ιερά Οδός !…». Οι θορυβώδεις θριαμβολογίες των δημοσιογράφων είναι γελοιοδέστερες της θριαμβικής αερολογίας του Σαλάν. Εν πάσει περιπτώσει, έστω και αμυντική, η γαλλική νίκη του Να Σαν είναι αναμφισβήτητη. Μια δήθεν «επιθετική αναγνώριση» καταλήγει στην ανακατάληψη του Λονγκ Σα. Μιά άλλη συναντά δυό γαλλικά τάγματα που έρχονται ανενόχλητα από το Ανόι. Ο κομμουνιστής εχθρός έχει εξαφανισθεί.
Η γαλλική διοίκηση, πανευτυχής, βγάζει τα συμπεράσματά της από το «πείραμα Να Σαν». Βρίσκει με ακλόνητη βεβαιότητα ότι η δημιουργία ενός ισχυρού συνόλου από αεροχερσαία ανασχετικά φράγματα είναι «η καλυτέρα απάντηση στις επιθέσεις των Βιετμίνχ». Το «σύνδρομο Μαζινώ», της οργανωμένης στατικής αμύνης, στοιχειώνει ακόμη την γαλλική στρατιωτική σκέψη και επανέρχεατι δριμύτατο. «Έχει αποδειχθεί (sic) ότι ο εχθρός υποχρεώνεται να παραιτηθεί από την προσπάθεια να καταλάβει περιχαρακωμενα στρατοπεδα, που συνδέονται μεταξύ τους και που αποτελούνται από ένα σύστημα διαφόρων σημείων στηρίξεως, αμοιβαία ενισχυομένων, τα οποία ελέγχουν ένα αεροδρόμιο, αρκεί να υπάρχει μιά φρουρά αρκετά ισχυρή, ώστε να είναι σε θέση να βγαίνει, να αντεπιτίθεται και να μεταφέρει τη μάχη προς τα έξω …».
Μοιραία και τρομακτικά, επιπόλαια και αψήφιστα λόγια.
(συνεχίζεται)
Ισίδωρος Ιγνατιάδης
