ΧΟΑ ΜΠΙΝΧ-ΑΝΤΕΠΙΘΕΣΗ ΦΕΥΓΑΛΕΟΥ ΘΡΙΑΜΒΟΥ

Ο ΠΟΛΕΜΟΣ ΤΩΝ ΚΟΣΜΩΝ – ΓΑΛΛΟΒΙΕΤΝΑΜΙΚΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ ΣΤΗΝ ΙΝΔΟΚΙΝΑ / 4

Στις αρχές Νοεμβρίου 1951, το γαλλικό εκστρατευτικό σώμα στην Ινδοκίνα αποτελείται από 99 τάγματα πεζικού (εκ των οποίων τα 35 είναι στρατεύματα αυτοχθόνων), 9 τάγματα αλεξιπτωτιστών, 6 τάγματα μηχανικού, 44 ίλες τεθωρακισμενων, 17 πυροβολαρχίες, 6 τάγματα μηχανικού, 5 ομάδες μετα­φορών, 5 σμήνη καταδιωκτικών, ένα σμήνος βομβαρδιστι­κών Β-26, 3 ομάδες αναγνωρίσεως, 3 ομάδες εναερίων μεταφορών. Ο κυβερνητικός εθνικός βιετναμικός στρατός. Ήδη ανασυγκροτούμενος,  αποτελείται ήδη από 32 τάγματα πεζικού, ένα τάγμα αλεξιπτωτιστών και 3 ίλες τεθωρακισμένων.

Μιά μυστική έκθεση διαπιστώνει κάποια γενική απροθυμία στο στράτευμα, κάποια διαρκώς αυξανόμενη δυσκολία για οποιαδήποτε μετάθεση και αντικατάσταση λοχαγών 52 ετών και ανθυπολοχαγών 36 ετών στις μάχιμες μονα­δες. Το πρόβλημα της διοικήσεως είναι να αποφασίσει εάν αυτος ο στρατος, καλώς οργανωμενος και ισχυρός, αλλά κατάκοπος και εν πολλοίς γερασμένος, μπορεί να χρησιμοποείται επ’ άπειρον γιά να αποκρούει επιθέσεις ή εάν, αφού θα έχει κερδίσει με­ρικές τακτικές νίκες, θα πάρει και αυτός την πρωτοβουλία των επιχειρήσεων γιά να τελειώνει καπότε νικηφόρος τον αγώνα του.

Η πλέον επιθυμητη και λογική ενέργεια είναι να ανακτηθεί από τους κομμουνιστές, με μιάν αμφίβια επιχείρητη, η βόρεια επαρχία του Ανάμ, η επαρχία Θανχ Χόα, που αποτελεί την οικονο­μική και πολιτική βάση της ερυθράς επαναστάσεως. Σωστά ή εσφαλμένα, η ενέργεια δεν επιχειρείται από έλλειψη μέσων. Η λύση που προκρίνεται αντί γι’ αυτό, συνίσταται στην αποκοπή των οδών από τις οποίες η Θανχ Χόα συνδέεται με τον κύριον όγκο των επαναστατημένων περιφερειών του Τονκίνου και αποστέλλει το ρύζι, το άλάτι, το βαμβάκι, τον άργυρο καθώς και  τα κάθε λογής προϊόντα που προσφέρει σωρηδόν το από θαλάσσης λαθρεμπόριο.

Μία από τις οδούς αυτές είναι ο διάδρομος του Τσο Mπεν, που ανήκει στην Περιφερειακή Οδό 21. Μία άλλη είναι η κοιλάδα του Μέλανος Ποταμού, από το Χόα Μπινχ.

Αυτό το Χόα Μπινχ, 76 χιλιόμετρα ανατολικά από το Ανόι, οι Γάλλοι το εκράτησαν ως τον Νοέμβριο του 1950. Το άφησαν χωρίς καμιά λογική αιτία, μόνο και μόνο γιατί η καταστροφή της Αποικιακής Οδού 4 έφερε στους ιθύνοντες έναν άνεμο πανικού. Η περιοχή, που την κατοικούν οι Μυόνγκ, φανατικοί έχθροί των Βιέτ, ήταν ήσυχη. Εφοδιοπομπές με κούληδες φορτωμενους ρύζι και αλάτι περνούσαν με απόλυτη ασφάλεια όλη αυτήν την απόσταση, 200 χιλιόμετρα επάνω στο βουνό, που χωρίζει το Χόα Μπίνχ, την πρωτεύουσα των Μυόνγκ, από τήν Σον Λα, την πρωτεύουσα των μαύρων Τάι. Οι Γάλλοι επομενως δεν θα εκέρδιζαν τίποτε παίρνοντάς την. Θα ήταν πολύ παράξενο να περιμένει κανείς ότι η επιστροφή στον Μελανα Ποταμό θα έφερνε το 1951, εκείνα  τα απότελέσματα που δεν είχε φέρει το 1950. Ποιός όμως να νοιαστεί γι’ αυτά ! Όπως συμβαίνει συχνά στα πλαίσια του ρεαλιστικά αναντίστοιχου στρατιωτικού ανορθολογισμού, το 2^ο  Γραφείο του εκστρατευτικού σώματος διατάζει να διενεργηθεί η επιχείρηση.

Ο ντε Λατρ ήταν σύμφωνος πριν φύγει γιά την Αμερική. Είχε μιλήσει γι’ αύτό στο συμβούλιο των Αρχηγών των Γενικών Επιτελείων και, εγκωμιάζοντας το Χόα Μπίνχ με την φλόγα της απαράμιλλης ευγλωττίας του, παρουσίαζε την ενδεχόμενη ανακτησή του ως ανατροπή της συνολικής πολεμικής καταστάσεως στην Ινδοκίνα, κάτι σαν την νικηφόρα απόβαση της Ιντσόν στον πόλεμο της Κορέας. Στις μυστικές αίθουσες του Πεντα­γώνου άρχισε να ψιθυρίζεται το όνομα του Χόα Μπινχ σαν μαγική λέξη.

Η χαίνουσα  τρύπα του Τσο Μπέν κλείνεται πρώτη, με την επιχείρηση «Τουλίπα». Η ομάδα του ντε Καστρί κατεβαίνει από τον Βορρά με τα τεθωρακισμενα της. Η ομάδα των καταδρομέων του Βανυζέμ ανεβαίνει στα βόρεια με τούς Μυόνγκ της χτενίζοντας τις κορυφές που ελέγχουν τον Ντάι. Η ομάδα κομμάντος Βαντενμπέργκ εκκαθαρίζει τις απέναντι κορυφές. Ενας λόχος Βιέτ, που αιφνιδιάζεται στον καταυλισμό του, αφήνει διαφεύγοντας μερικώς, 80 νεκρούς. Το Τσο Μπεν, κωμόπολη 5.000 κατοίκων, καταλαμβάνεται, μόλις πέντε ωρες μετά την έναρξη της κεραυνοβόλου επιχειρήσεως ! Στους δημοσιο­γράφους που εκλήθησαν στον «Οίκο της Γαλλίας», ο ντε Λατρ έχει απλώς πει : «Κύριοι, από σήμερα την πρωτοβουλία την έχω εγώ !».

Τρεις ημέρες άργότερα, στις 13 Νοεμβρίου 1951, αρχίζει η επιχείρηση «Λωτός» η επίθεση του Χόα Μπινχ.

Στο Ξουάν Μάι, η Αποικιακή Οδός υπ΄ αριθμόν 4 αφή­νει την επίπεδη επιφάνεια του Δέλτα. Από τον βορρά και από τον νότο, δύο ορεινοί όγκοι πλησιάζουν ο ένας τον άλλο και την «περισφίγγουν» ανάμεσά τους. Ο δρόμος περνα έναν αναβαθμό, και ύστερα χώνεται μεσα σ’ ένα δάσος από μπαμπού. Ο αυχένας του Κέμ είναι ένα στενό πέρασμα σε ένα βαθύ φαράγγι, πέρα από το οποίο ο δρόμος γίνεται, επί μερικά χιλιόμετρα, μιά απλή εγκοπή δίπλα στον χαώδη γκρεμό. Έπειτα, κατεβαίνει σε μιά κοιλάδα και γιά να αποφύγει το βαλτώδες έδαφός της συνεχίζεται χωρις να αφήειη τους πρόποδες των υψωμάτων. Αφού περάσει ένα φαράγγι, συναντά τον Μέλανα Ποταμό κι ακολουθεί την δεξιά όχθη του, ώσπου βρισκει κάποιο πέρασμα που τον μεταφέρει στην αριστερή όχθη. Το Χόα Μπινχ βρίσκεται σε μιά χερσόνησο αναμεσα στο ποτάμι και στα δασωμενα βουνά.

Στην διαδρομή αυτήν δεν υπάρχει τίποτε που θα μπο­ρούσε να παραβληθεί με τους δραματικούς βραχότο­πους της ΑΟ 4. Αλλά με αυτήν την πυκνή βλάστηση, τα μάλλον χαμηλά βουνά της περιοχής είναι πολύ δύσκολο να φυ­λαχθούν ή και να επιτηρηθούν επαρκώς.

Στο Χόα Μπινχ, ο Μέλας Ποταμός φθανει από τα νότια, ύστερα από την καμπύλη που διαγράφει, σωστο ημικύκλιο, γιά να ενωθεί με τον Ερυθρό Ποταμό στό Βιέτ Τρι, το «σταυροδρόμι» των υδάτων της περιοχής. Το όνο­μά του το παίρνει από την κοιλάδα του, που είναι τοσο πολύ περίκλειστη, «εγκιβωτιομένη», ώστε δεν την βλέπει ποτέ ο ήλιος ! Οι εμπνευστές του σχεδίου του Χόα Μπινχ καθιστούν τον Μέλανα Ποταμό ασφαλή συνεργάτη τους στον ανεφοδιασμό.

Δύο ελαφρές αποβατικές μοναδες και πολλές φρουρές κλιμακωμενες στις όχθες επιτηρούν την κοιλάδα.

Ενδεκα τάγματα παίρνουν μερος στην επιχείρηση. Μια ομάδα κομμάντος κυριεύει τον αυχένα του Κέμ. Δύο χιλιάδες αλεξιπτωτιστές  – η μεγαλύτερη ρίψη του πολέμου της Ινδοκίνας – πέφτουν σαν καταρακτώδης βροχή επάνω στο Χόα Μπινχ. Οι Βιέτ έχουν σαρώσει και «αποψιλώσει» από τον «αντιδραστικό» πληθυσμό της την μικρή πόλη, όπου η μόνη ύπαρξη που υποδέχεται τους αλεξιπτωτιστές είναι μια κοπέλα Μυόνγκ που τρέχει προς το μερος τους αναζητώντας εναγωνίως τον Γάλλο αξιωματικό με τον οποίον καπότε είχε τρυφερές σχέ­σεις.

Δύο τάγματα μηχανικού και χιλιάδες κούληδες επιστρατεύονται για να επισκευάσουν την 6^η Αποικιακή Οδό (ΑΟ),   που οι γέφυρές της έχουν ανατιναχθεί, τα καταστρώματα έχουν βου­λιάξει και έχει σκεπαστεί από την οργιώδη βλάστηση. Στον Μελανα Ποταμό κατασκευάζεται μια πίστα για ελαφρά αεροσκάφη. Ο στρατηγός Σαλάν είναι ο πρώτος που προσγειώνεται. Στέλνει έναν απόλογισμό της νίκης, που ο ντε Λατρ τον σχολιάζει υπέ­ροχα μπροστά στους δημοσιογράφους του Ανόι: « Το Χόα Μπινχ κλείνει όλες τις προσβάσεις προς τα βό­ρεια του Τονκίνου. Οι Βιετμίνχ δεν μπορούν πιά να χρη­σιμοποιούν παρά μόνον ορεινά μονοπάτια αναμεσα σε δύσ­βατες περιοχές. Οι γραμμες των επικοινωνιών τους έχουν αποκοπεί…».

Ο ντε Λατρ ενθαρρύνει με μαεστρία τις ψευδαισθήσεις. Αλλά ο ίδιος δεν τις συμμερίζεται όλες. Ξέρει καλύτερα από τον καθένα ότι η κατάληψη του Χόα Μπινχ μόνον αν αποτελεί μιαν αρχή συστηματικής εκστρατείας , τοτε και μόνο μπορεί να έχει σημασία. Πρέπει να συνεχισθεί η επίθεση, να ελευθερωθεί η ΑΟ 41 μεταξύ Χόα Μπινχ και Σεν Λα και να αποκοπεί τελείως το Θανχ Χόα από το Τονκίνο. Αυτό όμως δεν είναι κατορθωτό, εάν προηγουμένως δεν νικηθεί αποφασιστικά ο Γκιάπ σε μια νέα μάχη εκ παρατάξεως. Ο ντε Λατρ δέχεται να την διεξάγει, την εύχεται και την επιδιώκει. Τα τοπικα εφεδρικα τάγματα των Βιέτ Μινχ που κρατούσαν τον Μέλανα Πο­ταμό διαλύθηκαν εμπρός στον τρομερόν όγκο των στρατιωτικών δυναμεων που ρίχθηκε εναντίον τους. Τώρα θα δούμε τι θα κάνουν τα τακτικά τάγματα των κομμουνιστών.

Μεσα στο ψιλόβροχο, ένα μικροσκοπικό αναγνωριστικό «Γρύλος» Μoράν-Σωνιέ  (MS-500 CRIQUET, το γαλλικό ανάλογο του φημισμένου γερμανικού «Πελαργού» -Φίζελερ Στορχ)  πετά σύρριζα επάνω απο τα βουνα. Παρά την αντιθετη γνώμη του ιατρού και του πιλότου του, ο ντε Λατρ ήθελε να δει από κοντά τους γενναίους στρατιώτες του στο Χόα Μπίνχ. Μια σύντομη επιθεώρηση, ένας μικρός λόγος μέσα στή λάσπη, κάτω από μιαν πάχνη γκρίζου νερού … Την άλλη ημέρα, στις 19 Νοεμβρίου, ο στρατηγός, Ύπατος Ααρμοστής της Γαλλικής Ινδοκίνας, παίρνει το αεροπλάνο γιά το Παρίσι. Δεν θα επιστρέψει πιά.

Κυκλοφορούν φήμες. Βασιλεύει δυσθυμία. Ο αρχηγός της βιετναμικής κυβερνήσεως Τραν Βαν Χούι, διακηρύσσει ότι η Γαλλική Ένωση πρέπει να ανασυγκροτηθεί «κατά το πρότυπο της αγγλικης Κοινοπολιτείας, σαν ενωση κρατών, ίσων, ελευθέρων και κυριάρχων». Οι προτάσεις για τελωνειακή ένωση, για μια διαρκή συμμαχία απορρίπτονται. Γίνεται όλο και πιό φανερό ότι η Γαλλία πολεμά στο Τονκίνο για το τίποτε! Ο ντε Λατρ δέχεται επίθεση στην μη­τρόπολη. Τα εμπιστευτικά σημειώματα λένε ότι ο πρόεδρος της Γαλλικής Ενώσεως Βενσάν Ώριόλ, δεν τον θέλει πιά και ότι το Παρίσι θα έχει και αυτό την δική του ανάλογη υπόθεση Μακ ‘Αρθουρ. Μιά μπερδεμενη και ασαφής διάψευση του «Υπουργού Συνδεομένων Χωρών» (της Γαλλικής Ενώσεως) Ζαν Λετουρνώ έρχεται απλώς να επιβεβαιώσει τις φήμες.

ΣτΙς 19 Δεκεμβρίου, η «Μόντ» διαλύει και τις τελευ­ταίες αμφιβολίες για την επικείμενη απόλυση, δημοσιεύοντας ότι ο στρατηγός ντε Λατρ ντε Τασσινύ έφυγε «για να αναπαυθεί στην εξοχή». Την άλλη ημέρα η έφημερίδα ζητεί συγγνώμη για την «εσφαλμένη πληροφορία» και αναγγέλει ότι ο ντε Λατρ υπεβλήθη σε «ελαφρά χειρουργική επέμβαση», σε μια κλινική λίγο έξω από το Παρίσι. Ο στρατηγός Γκονζαλές ντε Λινάρ προάγεται στον βαθμό του διοικητή στρατιάς, ώστε να έχει το απαραίτητο κύρος «για να ασκήσει καθήκοντα αναπληρωτή επΙ μακρόν».

Στο Τονκίνο, ο Γκιάπ απάντησε στην γαλλική επίθεση με ψυχραιμία και ευρύτητα αντιλήψεως μεγάλου στρατηλάτη. Στις δύο πτέρυγες, στο Λουκ Ναμ, καθώς και στο Ναμ Ντινχ και το Φατ Ντιέμ, οι μεραρχίες 316 και 312 εισδύουν στο Δέλτα, κτυπούν τους δρόμους, σκορπίζουν παντού το αίσθημα της ανασφάλειας. Οι μεραρχίες 304 και 308 και κατόπιν η ελισσομένη 312, σπεύδουν προς τον Μέλανα Ποταμό. Το Χόα Μπίνχ, που το κρατούν 5 τάγματα και μία πυροβολαρχία, δεν δέχεται απ’ ευθείας επίθεση. Ο Γκιάπ πρώτα κατευθύνει την προσπάθειά του εναντίον των οδών επικοινωνίας.

Για να χρησιμοποιήσει κανείς τον Μέλανα  Ποταμό, πρέ­πει να ελέγχει τα βουνά που τον δεσπόζουν και πρώτο απ’ όλα το Μπα Βι, που μπορεί να παραβληθεί με το Ταμ Ντάο στο ύψος (1281 μετρα), στη μάζα των δασών του, στον έλικοειδή δρόμο που το διασχίζει και στον μετεωρολογικό σταθμό που υπάρχει στήν κορυφή του. Αλλά, από τη μάχη του Βινχ Γιέν και ύστερα, Οι Γάλλοι δεν πάτησαν πλέον στο Ταμ Ντάο. Χρειάζεται να εισχωρήσουν στο Μπα Βι τον «άρχοντα των ορέων», όπου εγκαθιστούν μια φρουρά στην κορυφή, μιάν άλλη στο ύψωμα 564, στη βόρεια πλευρά. Αλλά τα τέσσερα τάγματα που ασθμαίνουν κινούμενα διαρκώς επάνω στο βουνό δεν είναι σε θέση να εξασφαλίσουν την εκκαθάρισή του.

Στον ποταμό οι Γάλλοι έχουν εγκαταστήσει δίδυμα φυλάκια, στην δεξιά και στην αριστερή όχθη, για να καλύπτωνται το ενα από το άλλο. Στο μικρό ποτάμι την νύχτα της 9^ης  προς την 10^η  Δεκεμβρίου, δύο συντάγματα της 308^ης μεραρχίας κυριεύουν το νότιο σημείο στηρίξεως, που το υπερασπιζόταν ένας λό­χος Μαροκινών ακροβολιστών. Έπειτα κυριεύουν το βόρειο σημείο στηρίξεως, όπου ευρίσκεται άλλος ένας λόχος και ένας ουλαμός από τέσσερα άρματα μάχης M4 –«Σέρμαν». Οι διασωθέντες Μαρο­κινοί γλυστρούν στον Μέλανα Ποταμό και ανασυντάσσονται επάνω σε έναν αμμώδη βράχο.

Τα άρματα μάχης, που πολεμούσαν με αναμμένα τα φώτα, και το ενα «γάζωνε» το άλλο με τα πολυβόλα τους, προτιμούν τελικά να ανατιναχθούν συμπαρασύροντας μαζί με τα πληρώματά τους και τα κατάμεστα «τσαμπιά» των Βιέτ που έχουν «γαντζωθεί» στους πυργίσκους τους … Το πρωί, οι δυνάμεις της Γαλλικής Ενώσεως ανακαταλαμβάνουν τα ερείπια της βάσεως του Του Βου, που έχουν σκεπαστεί από έναν καψαλισμένο πολτό ανθρώπινης σάρκας !

Η ποτάμια οδός είναι αδύνατον να χρησιμοποιηθεί. Οι φορτηγίδες, τα μικρά σκάφη του εθνικού Ναυτικού βυθίζονται από «αόρατους» φορητούς εκτοξευτές ρουκετών RPG-2, ρωσικής κατασκευής και προελεύσεως. Ανάμεσα στους σκοπέλους πληθαίνουν τα συντρίμμια και τα πτώματα. Η προσπάθεια εγκαταλείπεται.

Γιά τον ανεφοδιασμό του Χόα Μπινχ δεν απομένει πλέον παρά η ευένδοτη ΑΟ 6, που χάνεται μέσα σ’ ένα πυκνότατο δάσος από αγριομπανανιές και μπαμπού. Ο Γκιάπ επέτυχε τον αντικειμενικό του σκοπό : το «θήραμα» – στόχος έχει απομονωθεί αβοήθητο !